مقدمه: زنان در معرض طلاق از نظر کیفیت زندگی و سلامت روان دچار چالش می شوند. درمان ذهن آگاهی شناختی نقش مهمی در سلامت روانی و جسمی آن ها دارد. هدف از مطالعه حاضر بررسی اثر بخشی درمان ذهن آگاهی مبتنی بر شناخت بر کیفیت زندگی و سلامت روان زنان در معرض طلاق مراجعه کننده به مراکز قضایی شهر کرمان بود.مواد و روش ها: روش پژوهش از نوع نیمه تجربی و پیش آزمون، پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه زنان مراجعه کننده به مراکز مشاوره تحت نظارت سازمان بهزیستی و نظام مشاوره شهر کرمان که به منظور طلاق به دنبال خدمات روانشناختی و به مراکز قضایی در سال 1401 ارجاع داده شدند؛ بودند که 30 نفر (15 نفر گروه آزمایش و 15 نفر گروه کنترل) به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه های کیفیت زندگی وار، کاسینسکی و کلر (1996) و سلامت روان گلدبرگ (1979) بود. مداخله آموزشی ذهن آگاهی طی 8 جلسه 90 دقیقه ای هفته ای دوبار در گروه آزمایش اجرا شد و گروه کنترل هیچ گونه آموزشی دریافت نکردند. تجزیه و تحلیل داده ها با آزمون های توصیفی (میانگین و انحراف استاندارد) و تحلیل کوواریانس و با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 24 انجام شد. میزان P کمتر از 05/0 معنی داری در نظر گرفته شد.یافته ها: نتایج آزمون تحلیل کوواریانس چندمتغیری نشان داد، درمان ذهن آگاهی مبتنی بر شناخت بر کیفیت زندگی و سلامت روان زنان مراجعه کننده به مراکز قضایی در سطح معناداری 001/0P< موثر است.

هدف پژوهش حاضر، اثربخشی ذهن آگاهی مبتنی بر شناخت درمانی(MBCT)  در کاهش چاقی و عوارض روانشناختی آن است. در این پژوهش، تعداد 48 نفر از افراد چاق به شیوه نمونه گیری در دسترس انتخاب و به طور تصادفی در 3 گروه آزمایش (16 نفر، دریافت کننده MBCT) و گروه کنترل اول (17 نفر، دریافت کننده برنامه رژیم غذایی) و گروه کنترل دوم (15 نفر، بدون دریافت هیچگونه برنامه ای) جایگزین شدند گروه آزمایش به صورت گروهی و طی جلسه ای 2 ساعته تحت آموزش های MBCT قرار گرفتند. گروه دوم نیز برنامه رژیم غذایی ویژه کنترل چاقی دریافت کردند. نتایج، نشان داد که ذهن آگاهی مبتنی بر شناخت درمانی در کاهش چاقی موثر است و نتایج حاصل از پیگیری یک ماهه، پایداری نتایج را نشان داد.

در پژوهش های روان درمانی، ذهن آگاهی به عنوان یک حالت ارتقا دهنده ی تفکر خودآگاهی برای بهبود بهزیستی در نظر گرفته می شود. ذهن آگاهی، کیفیتی از هشیاری و به معنای توجه هدفمند و بدون قضاوت به لحظه کنونی است که با بسیاری از مولفه های سلامت روان و بهزیستی همراه است. هدف پژوهش حاضر، شناسایی اثرات شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی به شیوه ی گروهی، بر افزایش بهزیستی جامع دختران دبیرستانی شهرستان ورامین در سال 1394 بود. بدین منظور طی یک پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون - پس آزمون و گروه کنترل، 30 دانش آموز که از بهزیستی جامع ضعیفی برخوردار بودند، غربال گری شده و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل کاربندی شدند. گروه آزمایش طی 8 جلسه ی 90 دقیقه ای، درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی را دریافت کرد ولی گروه کنترل هیچ مداخله ای دریافت نکرد. تحلیل کوواریانس چندمتغیری نشان داد که دو گروه از نظر بهزیستی جامع و ابعاد آن (روان شناختی، اجتماعی و هیجانی) تفاوت معناداری دارند و درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی باعث افزایش بهزیستی جامع (روان شناختی، اجتماعی و هیجانی) در دختران نوجوان شده است.

مقدمه: آسم از شایع ترین بیماری های مزمن است و عوامل روان شناختی بسیاری در بروز و وخامت بیماری دخیل هستند. هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثر بخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر کیفیت زندگی و ذهن آگاهی بیماران مبتلا به آسم انجام شد. روش: روش تحقیق مطالعه حاضر نیمه آزمایشی و از طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل و نمونه گیری در دسترس استفاده گردید. در همین راستا 144 بیمار مبتلا به آسم، پرسشنامه های کیفیت زندگی آسم و ذهن آگاهی را تکمیل و تعداد 45 نفر در مقیاس های کیفیت زندگی نمرات بالا و در ذهن آگاهی نمره پایین داشتند، از میان آنان 24 نفر به صورت تصادفی انتخاب و در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. گروه آزمایش 8 جلسه یک و نیم ساعته شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی را دریافت نمودند اما گروه کنترل هیچ گونه درمانی دریافت نکردند. برای مقایسه متغیرهای کمی در بین دو گروه از آزمون T. Test و برای متغیرهای کیفی از آزمون کای دو توسط نرم افزار Spss v. 22 استفاده گردید. یافته ها: تحلیل داده ها نشان داد که در مرحله پس آزمون، میزان ذهن آگاهی گروه آزمایش در مقایسه با گروه شاهد به طور معنی داری کاهش یافته است (002/0 p=) اما میزان کیفیت زندگی با وجود کاهش در گروه آزمایش، معنی دار نبود (351/0p=). نتیجه گیری: با توجه به نقش مسائل روان شناختی در بیماری آسم و نقش مؤثر ذهن آگاهی در کاهش علائم روان شناختی بیماران، توصیه می شود به منظور بهبود کیفیت زندگی و ذهن آگاهی در بیماران مبتلا به آسم، در کنار نمایش روتین پزشکی از طریق شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی باعث بهبود مسائل روان شناختی آنان شد.

زمینه و هدف: مقایسه رویکردهای مختلف در جهت اثربخشی بیشتر موردعلاقه بسیاری از محققان می باشد؛ در این راستا هدف از پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی و معنویت درمانی بر تاب آوری زنان مطلقه بود. مواد و روش ها: روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری با گروه گواه بود. جامعه آماری این پژوهش همه زنان مطلقه تحت پوشش بهزیستی شهر تهران در سال 1399 بودند که از میان آن ها 45 نفر داوطلب واجد شرایط وارد مطالعه شدند که با همگن سازی سن در دو گروه آزمایش و یک گروه گواه قرار گرفتند. در پژوهش حاضر جهت توصیف و تحلیل داده ها از تحلیل واریانس با اندازه گیری های مکرر، آزمون تعقیبی بنفرونی و نرم افزارSPSS و سطح معناداری 05/0 استفاده شد. یافته ها: نتایج پژوهش حاضر نشان داد که در پس آزمون و پیگیری، میانگین نمرات تاب آوری در گروه های آزمایش نسبت به کنترل به طور معنی دار و با تفاوت بیشتر افزایش پیداکرده است (05/0>p). به عبارت دیگر درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی و معنویت درمانی بر نمرات تاب آوری اثربخش بوده اند (05/0>p). همچنین تاثیر روش درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی در مرحله پس آزمون از درمان معنویت درمانی بر افزایش تاب آوری موثرتر بوده است. در گروه درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی، معنویت درمانی نمرات پس آزمون و پیگیری تاب آوری نسبت به پیش آزمون افزایش پیداکرده است و بین میانگین پس آزمون و پیگیری در هر دو گروه تفاوت معناداری مشاهده نشد. همچنین در گروه کنترل بین میانگین نمرات پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری تاب آوری تفاوت معنی داری وجود ندارد 05/0

زمینه و هدف: مشکلات رفتاری کودکان منجر به بروز مشکلات فراوانی در مدرسه می شود و نه تنها به تحصیل کودکان خدشه وارد می کند بلکه باعث به وجود آمدن مشکلات اجتماعی و کاهش توجه و حرمت خود آنها نیز می شود. هدف پژوهش حاضر، بررسی تاثیر اثربخشی آموزش شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر مشکلات رفتاری کودکان (دختر) بود.روش: روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری شامل تمامی دانش آموزان مقطع ششم مدارس واقع در منطقه 2 تهران در سال تحصیلی 96- 1395 بود که از بین آنها 20 دانش آموز با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و در گروه های آزمایش و گواه جایدهی شدند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه سنجش ذهن آگاهی کودک و نوجوان (گرکو و بائر، 2011) و فهرست مشکلات رفتاری کودکان (کوای و پترسون، 1987) بود. قبل از اجرای متغیر مستقل از هر دو گروه پیش آزمون گرفته شد. شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی برای کودکان به صورت 12 جلسه 90 دقیقه ای به گروه آزمایش آموزش داده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل کوواریانس استفاده شد.یافته ها: یافته ها نشان داد که دانش آموزان گروه آزمایش نسبت به دانش آموزان گروه گواه در پس آزمون به طور معناداری، مشکلات رفتاری (نشانه های اختلال رفتار هنجاری، نشانه های مشکلات توجه و ناپختگی و اضطراب و گوشه گیری) کمتری داشتند. همچنین افزایش معناداری در ذهن آگاهی و پذیرش کودکانی که در برنامه شرکت کرده بودند مشاهده شد (p<0.01).نتیجه گیری: بنا بر یافته های حاصل از این پژوهش، می توان از روش شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی برای کودکان، در کاهش مشکلات رفتاری و افزایش ذهن آگاهی کودکان استفاده نمود.

هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر سبکهای اسنادی دانش آموزان بود. این پژوهش از نوع شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل است. جامعه آماری این پژوهش شامل همه ی دانش آموزان دختر سال سوم دبیرستان مریم شهرستان خرمشهر بوده که در سال تحصیلی 95-1394 مشغول به تحصیل بوده اند. آزمودنیهای پژوهش شامل 30 دانش آموز دختر بود که از میان دانش آموزان دبیرستان مریم خرمشهر به صورت تصادفی ساده، انتخاب و در دو گروه آزمایش و کنترل (15 نفر در هر گروه) جایگزین شدند. برای اندازه گیری متغیرهای پژوهش از پرسشنامه سبک اسنادی سلیگمن(1984) استفاده شده است. همچنین گروه آزمایش تحت تأثیر پروتکل درمانی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی طی هشت جلسه نود دقیقه ای در دو ماه قرار گرفتند. برای تحلیل داده ها از روشهای آماری توصیفی(میانگین، انحراف معیار و واریانس) و در بعد استنباطی از روش تحلیل کوواریانس (ANCOVA) استفاده شده است. نتایج نشان داد که شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی در درماندگی آموخته شده دانش آموزان مؤثر بوده است، به طوری که سبب افزایش سبک اسناد رویدادهای منفی و مثبت دانش آموزان گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل شده است(0/05≥ p). بنابراین تمرینهای شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی، با افزایش آگاهی افراد نسبت به لحظه حال بر نظام شناختی و پردازش اطلاعات دانش آموزان و نیز عملکرد آنها تاثیری مثبت دارد. از این رو پیشنهاد می شود که کارگاههای آموزشی ذهن آگاهی و دوره های ضمن خدمت برای معلمان و مشاوران جهت آشنایی با ذهن آگاهی و اجرای هر چه بهتر آن در مدارس و مراکز مشاوره وابسته به آموزش پرورش برگزار شود.

انتخاب رویکردهای مناسب درمانی که به رفع مشکلات سالمندان کمک کند، کمک بزرگی برای جوامع بشری خواهد بود. یکی از مشکلات مهم دوره سالمندی که بر سلامت، رفاه و طول عمر فرد سالمند تأثیر می گذارد و تلاش برای رفع آن ضروری به نظر می رسد احساس تنهایی است. بنابراین، این مطالعه با هدف مقایسه اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی و معنویت درمانی بر احساس تنهایی سالمندان انجام شد. روش پژوهش، نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون و پیگیری با یک گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش، سالمندان مرتبط با سرای محلات شهر تهران در سال 1401 بودند. نمونه پژوهش شامل 54 نفر سالمند 75-60 ساله بود. این تعداد با روش نمونه گیری در دسترس و بر اساس معیارهای ورود و خروج به مطالعه انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش 17 نفره (شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی و معنویت درمانی) و یک گروه کنترل 20 نفره گمارش شدند. ابزار پژوهش پرسش نامه احساس تنهایی راسل بود. یکی از گروه های آزمایش هشت جلسه هفتگی 90 دقیقه ای شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر اساس دستورالعمل تیزدل و همکاران و گروه دیگر ده جلسه معنویت درمانی بر اساس دستورالعمل وزیری و همکاران دریافت نمودند. داده ها با تحلیل کواریانس در نرم افزار SPSS نسخه 24 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد هر دو درمان شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی و معنویت درمانی، در مقایسه با گروه کنترل، هم در پس آزمون و هم در پیگیری بر احساس تنهایی سالمندان اثربخش هستند (001/0>P). با این حال، اثربخشی هر دو روش درمانی هم در پس آزمون و هم در پیگیری با یکدیگر تفاوت معناداری نداشتند. بر مبنای یافته های این پژوهش پیشنهاد می شود از شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی و معنویت درمانی به عنوان روش های مداخله ای برای کمک به کاهش احساس تنهایی سالمندان استفاده شود.